Rada nadzorcza

Rada nadzorcza jest organem wybieranym przez Walne Zgromadzenie, składającym się z co najmniej pięciu członków. Jej obowiązkiem jest między innymi sprawowanie stałego nadzoru nad wykonywaniem swoich obowiązków przez różnego rodzaju spółki i spółdzielnie. Tryb powoływania rady nadzorczej ustalany jest w statusie poszczególnych organizacji. Wśród członków rady nadzorczej nie mogą się znaleźć członkowie zarządu, likwidatorzy, czy pracownicy spółki. Do kompetencji rady należy również między innymi powoływanie i odwoływanie kierownictw przedsiębiorców, przyjmowanie sprawozdań finansowych i podejmowaniem decyzji o inwestycjach.

Do szczegółowych zadań rady nadzorczej należy:

• badane poprawności decyzji podejmowanych przez pozostałe organy spółki,
• powoływanie i odwoływanie członków zarządu,
• badanie rachunku zysków i strat, a także poprawności bilansu finansowego z zapisami ksiąg rachunkowych,
• zatwierdzanie planów działania spółek,
• kontrolowanie sprawozdań zarządu w zakresie podziału zysków i pokrycia strat, składanie corocznych sprawozdań z kontroli walnemu zgromadzeniu,
• zawieszanie poszczególnych członków zarządu oraz delegowanie członków rady nadzorczej do wykonywania zadań w zastępstwie tych członków,
• nabywanie nieruchomości, ich udziałów, a także ich zbywanie,
• reprezentacja spółki w sytuacji sprzeczności interesów lub w umowach spółki z członkami zarządu,
• wyrażanie opinii w sprawach dotyczących sprzedaży akcji imiennych uprzywilejowanych.

Radę nadzorcza w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych charakteryzuje:

• konieczność jej powołania w przypadku spółek, w których kapitał zakładowy jest większy niż 500 000 złotych, i liczbie wspólników większej niż 25 osób,
• jest ona organem nadzoru,
• posiada prawo dokonywania zaleceń pokontrolnych,
• w jej składzie mogą znaleźć się zarówno wspólnicy jak i osoby spoza spółki,
• w radzie nie mogą zasiadać członkowie zarządu, prokurent, ani radca prawny, których jest zatrudniony w spółce na umowę o pracę,
• rada działa w spółce przez cały czas,
• kadencja rady trwa jeden rok.

W przypadku spółek akcyjnych:

• jej istnienie jest obligatoryjne,
• rada jest organem kolegialnym, który składa się z co najmniej 3 członków,
• rada opiniuje sprawozdania przygotowane przez zarząd,
• rada reprezentuje spółkę, kiedy członek zarządu nie może tego zrobić,
• spółka może uchwalić regulamin obradowania rady,
• rada ma prawo do zawieszenia członków zarządu w ich obowiązkach, i w tej sytuacji zastępuje go jeden z członków rady. Zastępstwo takie może trwać maksymalnie 3 miesiące,
• na niektóre czynności zarządu rada nadzorcza musi wyrazić zgodę, dotyczy to np. wypłaty zaliczek na poczet dywidendy,
• kadencja rady może trwać nie więcej niż 5 lat,
• jej zwoływanie powinno się odbywać nie rzadziej niż 3 razy w roku obrotowym,
• posiedzenia rady zwołuje jej przewodniczący, a w niektórych sytuacjach takie uprawnienia mają także członkowie rady.

Rada nadzorcza wykonuje swoje czynności zbiorczo lub poprzez delegowanie indywidualnych przedstawicieli do wykonywania poszczególnych zadań nadzorczych.