Praca nakładcza a ZUS
Praca nakładcza (często określana również mianem chałupniczej) to forma zatrudnienia stanowiąca rodzaj pośredni między umową o pracę a umową na zlecenie. Osoba zatrudniona posiada pewne uprawnienia pracownicze, w tym także ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, jednak jego wynagrodzenie obejmuje wyłącznie faktycznie wykonaną pracę. Pracę nakładczą można wykonywać w domu, w dogodnych dla siebie porach oraz z pomocą np. członków rodziny.
Wszelkie regulacje prawne związane z zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę nakładczą zawarte są w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 31,12.1975 r. (Dz. U. z 1976r., Nr 3, poz. 19 z późn. zm.). Mówi ono m.in. o tym, iż minimalna ilość pracy nakładczej powinna być tak ustalona, żeby jej wykonanie zapewniało uzyskanie co najmniej 50% najniższego wynagrodzenia.
Każdy, kto wykonuje pracę nakładczą podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, wykluczając przy tym ubezpieczenie wypadkowe. Może on także wnioskować o ubezpieczenie chorobowe.
Podstawę wymiaru składek do ZUS u wykonującego pracę nakładczą stanowi jego przychód, czyli kwota, którą faktycznie otrzymał dany nakładca. Wysokość tego przychodu nie ma wpływu na zwolnienie z obowiązku opłacania składek w ramach działalności gospodarczej. 1 marca 2009 r. dokonano nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, co z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej przyniosło możliwość uniknięcia opłacania ZUS-u przez niektórych ubezpieczonych (twórców, artystów, osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, wspólników jednoosobowej spółki z o. o., jawnej, komandytowej bądź partnerskiej, a także osoby prowadzące niepubliczną szkołę lub inną placówkę oświatową), którzy mogą płacić nawet jedynie symboliczną złotówkę jako wypłatę z umowy o pracę nakładczą. Ponadto przedsiębiorcy (osoby fizyczne, wspólnicy spółek cywilnych) również mogą być zwolnieni w danym miesiącu z obowiązkowego opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i na Fundusz Pracy, gdy w danym miesiącu podstawa wymiaru składek na ZUS jest nie niższa od minimalnej podstawy wymiaru składek pochodzących z działalności gospodarczej, jeśli wcześniej zostanie zawarte to w umowie.
Praca nakładcza ma zalety zarówno dla pracownika, jak i dla pracodawcy. Ten rodzaj pracy pozwala nakładcy obniżyć koszty produkcji, przede wszystkim ze względu na możliwość odprowadzenia niższych składek oraz brak konieczności zapewnienia miejsca pracy. Z kolei wykonawca może swobodniej niż pracownik etatowy dysponować swoim czasem i korzystać przy tym z wielu przywilejów etatowca.
