Umowa o pracę

Umowa o pracę jest, obok umowy o zlecenie czy umowy o dzieło, jednym ze sposobów nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Sam stosunek pracy jest prawną więzią, która łączy pracodawcę z pracownikiem. Nawiązanie to polega na obustronnym złożeniu zgodnych oświadczeń woli, gdzie pracownik zobowiązuje się wykonywać na rzecz pracodawcy pracę danego rodzaju. Praca ta wykonywana ma być pod kierownictwem pracodawcy, który z kolei zobowiązuje się zatrudnić pracownika za wynagrodzeniem.

Poprawnie sporządzona umowa o prace powinna zawierać:

• dane pracodawcy i pracownika,
• rodzaj umowy o pracę,
• datę, od której umowa obowiązuje,
• rodzaj pracy, czyli np. stanowisko, które pracownik będzie zajmował,
• miejsce, w którym pracownik będzie wykonywał swoje obowiązki,
• wysokość wynagrodzenia brutto,
• wymiar czasu pracy,
• datę, kiedy pracownik rozpoczyna pracę.

Umowa o pracę zawarta może zostać:

1. Na czas nieokreślony – czyli bezterminowo, dając pracownikowi najbardziej korzystną ochronę stosunku pracy. Pracodawca musi podać konkretny i uzasadniony powód, aby rozwiązać z pracownikiem ten rodzaj umowy.

2. Umowa terminowa:

• na okres próbny, zawierana tylko raz z konkretnym pracodawcą, na okres maksymalnie 3 miesięcy
• na czas określony, czyli na z góry określony czas, z tymże okres ten może trwać i kilka lat. Pracodawca może podpisać tylko 2 następujące po sobie umowy na czas określony, trzecia powinna być umową na czas nieokreslony
• umowa na zastępstwo, czyli umowa na czas nieobecności innego pracownika, który jest np. na zwolnieniu, czy na urlopie wychowawczym
• umowa na czas wykonania danej pracy.

Do obowiązków pracodawcy należy poinformowanie pracownika na piśmie, nie później niż 7 dni od zawarcia umowy o pracę, o:

• warunkach wypowiedzenia i jego długości
• ilości dni urlopu
• częstość wypłacania wynagrodzenia (nie rzadziej niż 1 na miesiąc)
• normy czasu pracy, wyszczególnione na ilość godzin dziennie i ilość godzin w tygodniu
• regulaminie pracy, który reguluje godziny pory nocnej, sposób i termin wypłaty wynagrodzenia, sposobie, w taki pracownik ma potwierdzać swoją obecność w pracy i jak powinien informować o swojej nieobecności.

Ponadto, pracodawca ma możliwość zmiany umowy, i może to dokonać poprzez:

• porozumienie stron (aneks do umowy),
• wypowiedzenie zmieniające, kiedy jedynie jedna strona (pracodawca) chce zmienić warunki.

Umowa o pracę może zostać rozwiązania, z zachowaniem okresu wypowiedzenia zawartego w treści umowy. Można to zrobić w następujący sposób:

• porozumienie stron, kiedy pracodawca wyraża taka zgodę, podpisywana jest umowa, w której treści zawarty jest termin i sposób rozwiązania umowy o pracę,
• wypowiedzenie przez pracownika umowy na czas próbny, na zastępstwo i na czas nieokreślony, w formie pisemnej, z zachowaniem okresu wypowiedzenia
• wypowiedzenie umowy na czas określony jeśli jest ona podpisana na czas dłuższy niż 6 miesięcy, i jeśli w jej treści ujęta jest możliwość wypowiedzenia. Umowę na czas krótszy niż 6 miesięcy można rozwiązać za porozumieniem.

Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony zależy od czasu pracy u tego samego pracodawcy, i może wynosić od 2 tygodni do 3 miesięcy. Przy umowie na okres próbny, w zależności od długości umowy, od 3 dni roboczych do 2 tygodni, przy umowie na czas określony powyżej 6 miesięcy – 2 tygodnie, umowa na zastępstwo – 3 dni robocze.